ĐÔ THỊ XANH

TƯƠNG LAI CỦA CUỘC SỐNG BỀN VỮNG

Dưới góc nhìn của Kiến trúc sư Quy hoạch

1. Đô thị xanh là gì?

Đô thị xanh là mô hình phát triển đô thị bền vững, nơi các yếu tố kiến trúc, quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật và xã hội được thiết kế hài hòa với thiên nhiên. Đô thị xanh không chỉ có nhiều cây xanh mà còn là nơi ưu tiên chất lượng sống, giảm thiểu tác động đến môi trường và hướng đến phát triển dài hạn.

Tóm lại:

“Đô thị xanh” không chỉ là màu xanh của cây mà là sự xanh hóa toàn diện: kiến trúc – giao thông – năng lượng – nước – cộng đồng.

2. Những yếu tố cấu thành một đô thị xanh

Để một đô thị được xem là “xanh”, cần hội tụ các yếu tố cốt lõi sau:

a. Không gian xanh (Green Space)

• Bao gồm công viên, cây xanh đường phố, mảng xanh giữa khu dân cư, vườn mái, vườn tường.

• Tỷ lệ cây xanh tối thiểu:

  Theo Thông tư 01/2021/TT-BXD: khu ở ≥ 2m² cây xanh/người, tốt nhất là 7-10m²/người.

b. Giao thông bền vững

• Ưu tiên người đi bộ, xe đạp, giao thông công cộng.

• Giảm phương tiện cá nhân gây ô nhiễm.

• Thiết kế tuyến phố đi bộ, hành lang xanh, làn xe đạp.

c. Kiến trúc xanh và tiết kiệm năng lượng

• Công trình sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, thông gió tự nhiên, chiếu sáng tối ưu.

• Áp dụng tiêu chuẩn EDGE, LEED, LOTUS...

• Nhà ở có cây xanh, mặt nước, giếng trời, sân vườn xen kẽ.

d. Quản lý nước hiệu quả (Sponge City)

• Tái sử dụng nước mưa, hệ thống thoát nước thấm, hồ điều hòa.

• Cây xanh giúp thấm và làm mát bề mặt đô thị.

e. Năng lượng tái tạo

• Ứng dụng điện mặt trời, điện gió, hệ thống thông minh tiết kiệm điện.

• Hệ thống cảm biến điều chỉnh đèn đường, nước tưới…

f. Quy hoạch đa chức năng & cộng đồng

• Tích hợp ở – làm việc – giải trí trong khoảng cách đi bộ.

• Không gian công cộng thân thiện, kết nối cộng đồng, thúc đẩy giao tiếp xã hội.

3. Các quy định & tiêu chí đô thị xanh tại Việt Nam

• Thông tư 01/2021/TT-BXD: Hướng dẫn quy hoạch không gian cây xanh, mặt nước.

• Bộ tiêu chí công trình xanh Việt Nam – LOTUS: Đánh giá kiến trúc công trình theo năng lượng, nước, vật liệu, môi trường sống.

• Đề án Phát triển đô thị tăng trưởng xanh 2021–2030 (Bộ Xây dựng):

  • Giảm 10-15% tiêu thụ năng lượng.

  • Giảm phát thải CO₂ trong khu đô thị.

  • Xây dựng ít nhất 10 khu đô thị xanh kiểu mẫu.

4. Đặc điểm nhận diện một đô thị xanh

5. Một số mô hình đô thị xanh tiêu biểu

• EcoPark (Hưng Yên): Đô thị sinh thái với mật độ xây dựng thấp, diện tích cây xanh lớn, hướng đến sống chậm, bền vững.

• Khu đô thị Sala (Thủ Thiêm, TP.HCM): Thiết kế hạ tầng xanh, tích hợp mặt nước và công viên rừng ngập mặn.

• Khu đô thị Phú Mỹ Hưng (Quận 7): Quy hoạch hoàn chỉnh, cân bằng giữa công trình – cây xanh – mặt nước.

Kết luận & Tư vấn

Một đô thị chỉ thực sự “xanh” khi nó không chỉ phủ đầy cây mà còn:

• Tôn trọng thiên nhiên trong từng chi tiết quy hoạch và thiết kế.

• Hướng đến con người – sống khỏe mạnh, kết nối cộng đồng.

• Tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.

Tư vấn:
Nếu bạn là chủ đầu tư hoặc nhà phát triển, hãy định hướng các dự án mới theo tiêu chí đô thị xanh để gia tăng giá trị dài hạn, giảm chi phí vận hành, thu hút người dân có xu hướng sống "sạch – khỏe – bền vững".
Nếu bạn là cư dân, hãy lựa chọn sống ở những khu đô thị có yếu tố tự nhiên, tỷ lệ xây dựng thấp, tiện ích xanh và hạ tầng giao thông thân thiện – vì đó chính là đầu tư cho sức khỏe và tương lai.