ĐỒ ÁN ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH CHUNG TP. HCM

ĐẾN NĂM 2040, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2060

1. Tổng quan & cơ sở pháp lý

• Ngày 11/6/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định 1125/QĐ‑TTg, chính thức phê duyệt Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP. HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060

• Tầm nhìn dài hạn: TP. HCM hướng đến trở thành thành phố toàn cầu—văn minh, hiện đại, nghĩa tình—đạt đẳng cấp ngang tầm châu Á, là trung tâm kinh tế–tài chính–dịch vụ, động lực tăng trưởng vùng và của cả nước

2. Mục tiêu phát triển đô thị thông minh & bền vững

• Đô thị sáng tạo – chức năng đa dạng

• Tổ chức không gian thúc đẩy kinh tế tri thức – công nghệ cao, gắn kết chặt chẽ giữa các khu động lực để tối ưu hóa hiệu quả kinh tế – xã hội 

• Tái cấu trúc các đô thị hiện hữu qua chỉnh trang, tăng hiệu quả sử dụng đất, đồng thời mở rộng đô thị mới theo hướng đa chức năng và chất lượng cao

• Giao thông công cộng & hạ tầng kỹ thuật

• Ưu tiên phát triển hạ tầng đa phương tiện và giao thông công cộng, tăng cường kết nối nội bộ TP, liên kết vùng, quốc gia và quốc tế 

• Thiết lập hành lang theo các trục Đông–Tây, Bắc–Nam và phát triển dọc sông Sài Gòn, tạo nên mạng lưới giao thông thuận tiện, hiệu suất cao 

• An sinh xã hội – nhà ở & chất lượng sống

• Ưu tiên phát triển nhà ở giá rẻ, nhà thuê, xã hội, đảm bảo diện tích bình quân tăng từ 27–30 m²/người (2030) lên 30–32 m²/người (2040)

• Cải thiện hạ tầng xã hội – kỹ thuật đồng bộ trong các khu tái phát triển, hỗ trợ người dân đô thị và nông thôn nâng cao đời sống.

• Bảo tồn – sinh thái – thích ứng biến đổi khí hậu

• Bảo tồn bản sắc sông nước, cảnh quan và hệ sinh thái đặc trưng; TP cũng tăng cường giải pháp quy hoạch để đối phó thay đổi khí hậu

3. Mô hình đô thị đa trung tâm – “địa phương hoàn chỉnh”

Đồ án đề xuất 6 phân vùng đô thị tương tác phục vụ chức năng đa dạng:

Mỗi phân vùng vừa có khả năng tự cân bằng – cung cấp công ăn việc làm, vừa liên kết với hệ thống giao thông công cộng (TOD) để tăng tính bền vững đô thị .

4. Hành lang đô thị – không gian & trục phát triển

• Hành lang dọc sông Sài Gòn: phát triển cảnh quan, không gian ven sông trở thành “dấu ấn đô thị”

• Các trục Bắc–Nam (QL22 – Trung tâm – Nguyễn Hữu Thọ,…) và Đông–Tây (Phạm Văn Đồng – Long An, quốc lộ 1A, cao tốc Long Thành…) giúp tăng chất lượng kết nối

5. Sản xuất, công nghệ, kinh tế vùng

• Phát triển và mở rộng các khu công nghệ cao (~2.200–2.600 ha) tại Thủ Đức, Củ Chi, khu trung tâm 

• Duy trì và nâng cấp 33 khu công nghiệp, 3 khu chế xuất, với tổng quy mô ~9.200–10.200 ha, tập trung tại Vành đai 3, Hiệp Phước và Bình Chánh, Củ Chi, Nhà Bè 

6. Vai trò chiến lược – kết nối vùng & toàn cầu

• TP. HCM khẳng định vị thế là đầu mối giao thông, hạ tầng số của vùng Đông Nam Bộ và quốc gia

• Đồ án xác định chiến lược phối hợp hiệu quả với Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Bà Rịa–Vũng Tàu… để đồng bộ hạ tầng và quy hoạch vùng

7. Tầm nhìn dài hạn & kiến nghị chuyên môn

1. Hệ thống pháp lý & tổ chức thực hiện: cần sớm hoàn thiện các quy hoạch phân khu/tổng thể để tránh "khoảng trống" và tăng tính khả thi

2. Phát triển đồng bộ giao thông công cộng: ưu tiên metro, bus nhanh, đẩy mạnh TOD để giảm mật độ giao thông cá nhân.

3. Ứng dụng công nghệ – Smart City: tích hợp hệ thống giám sát, dữ liệu đô thị, quản lý nước và công nghệ thích ứng khí hậu.

4. Thúc đẩy nhà ở xã hội – cộng đồng: căn hộ cho thuê, giá rẻ và cải tạo khu ổ chuột tăng chất lượng sống.

5. Bảo tồn thiên nhiên – bản sắc đô thị: không gian ven sông, rừng ngập mặn, cây xanh phải được ưu tiên và tăng tỉ lệ phủ xanh.

Kết luận

Đồ án điều chỉnh là cột mốc quan trọng định hình TP. HCM trở thành đô thị toàn cầu, sáng tạo, đa chức năng. Tuy nhiên, thách thức lớn nằm ở việc triển khai thực tế: cần quy hoạch phân khu, hạ tầng kỹ thuật cụ thể và sự phối phối hợp vùng hiệu quả. Từ góc độ quy hoạch, cần tiếp cận một cách có chiến lược, linh hoạt và điều chỉnh theo bối cảnh phát triển liên tục—một tư duy cần thiết để TP. HCM có thể vươn lên ngang tầm châu Á vào năm 2040–2060.